Nhiều bà mẹ lo lắng khi con mình 2 tuổi hoặc hơn 2 tuổi mà vẫn không biết nhai. Đa số các trường hợp chậm biết nhai nguyên nhân đều là do trẻ ăn dặm sai phương pháp hoặc tập ăn không hợp lý. Mời các mẹ tham khảo tư vấn từ các bác sĩ nhi khoa về vấn đề trẻ lười nhai nhé.

Tư vấn 1: Trẻ 2 tuổi không biết nhai

Chào bác sĩ, cháu ngoại tôi được 2 tuổi, nặng 12kg, cao 87cm, bé chỉ bú sữa, không biết ăn gì cả dù cả nhà vô cùng cố gắng tập cho bé ăn đủ thứ. Bé không biết cắn, nhai mà chỉ liếm vào đồ ăn. Thấy mọi người ăn cơm thì không sao nhưng thấy mẹ bé ăn cơm là bé có thể nôn hết chỗ sữa đã bú trước đó ½ giờ. Mẹ cho bé tập ăn cháo với thức ăn xay nhuyễn nhưng bé không há miệng ra. Bé ăn một chén cơm mất hơn 1 giờ. Mẹ bé bị stress nặng, tôi thì lo âu đến nỗi bị bệnh hạ canxi máu. Tôi bối rối không biết phải làm sao giải quyết tình trạng này, bác sĩ tư vấn giúp cho tôi. Cám ơn nhiều!

Trả lời của bác sĩ:

Chào bạn,

Chúng tôi hiểu và thông cảm với sự lo lắng, bối rối của bạn và gia đình. Tuy nhiên bạn có thể tạm yên tâm vì hiện tại cân nặng, chiều cao của bé đạt chuẩn – nếu là trai và hơi dư – nếu là gái (trung bình 24 tháng tuổi bé trai nặng 12,2kg, cao 87,8cm; bé gái nặng 11,5kg, cao 86,4cm). Như vậy là hiện tại bé vẫn nhận đủ năng lượng để tăng trưởng. Theo mô tả của bạn có lẽ hiện tại chế độ ăn của bé quá nhiều sữa, và rất nhiều khả năng bé đã được tập ăn bổ sung chưa phù hợp.

Ở lứa tuổi này cho đến (tròn 36 tháng tuổi) trong ngày (24 giờ) bé cần khoảng 500ml sữa (sữa công thức và các sản phẩm từ sữa) và 3 – 4 bữa cơm nát (cháo, mỳ, phở, súp…), có đầy đủ 4 nhóm thực phẩm, tổng tăng dần từ khoảng: 150 – 200g gạo (nếu ăn bún, phở… thì bớt gạo), 130 – 160g thịt (tôm, cá… cách ngày cho bé ăn 1 quả trứng), 30 – 40g dầu (mỡ), rau xanh 200g, quả chín 200g…

Bạn nên xem xét cho bé ăn đầy đủ, cân đối phù hợp với hướng dẫn trên. Bạn lưu ý nên cho bé ăn đa dạng các loại thực phẩm, thay đổi món ăn cho bé, không nên ép bé ăn, cần chia nhỏ bữa ăn, thời gian ăn không quá 30 phút/1 bữa, giảm dần sữa và tăng thức ăn khác từ từ để cân đối, phù hợp với lứa tuổi, không nên căng thẳng mà nên ân cần, giải thích, khuyến khích động viên bé tập ăn từng loại thức ăn mới… Tuyệt đối không nên cho bé uống nước ngọt, ăn bánh kẹo, quả chín quá ngọt trước các bữa ăn.

Nếu tình trạng này của bé không được cải thiện, bạn nên đưa bé gặp bác sĩ để nhận được tư vấn cụ thể hơn!

Vài mẹo giúp bé biết nhai cực nhanh

Trước hết, mẹ phải biết cho bé ăn dặm đúng cách. Đầu tiên là đúng tuổi (4-6 tháng), đúng tư thế (cho ngồi ăn) dù bé phun ra ngoài một nửa, đúng thức ăn (bột cháo không xay, chỉ băm nhuyễn).

Ngoài bữa ăn mềm (bột, cháo) cho bé một miếng bánh hay trái cây mềm, để bé tập nhai.

Không đút miếng quá to làm bé không thể nhai. Ban đầu, mẹ chỉ nên đút cho con thức ăn bằng nửa hạt ngô hoặc không to quá hạt đậu. Ở lần đầu tiên, có thể bé sẽ cảm nhận lợn cợn trong miệng và mẹ có thể nhai làm mẫu cho con ăn. Có thể lần đầu con sẽ ọe, nhưng sau một vài lần, con sẽ quen và biết nhai.

Tạo sự tập trung vào bữa ăn: Không vừa ăn vừa xem tivi, chơi trò chơi, xung quanh ồn ào… vì bé mải chú ý những chuyện ngoài cuộc nên “quên nhai” (chúng ta chỉ lừa được bé há miệng để đút thức ăn chứ không bắt bé nhai được vì là tác động chủ động của bé).

Chúc bé hay ăn chóng lớn!

Tư vấn 2: Bé 16,5 tháng tuổi không chịu nhai, phải làm sao?

Chào bác sĩ, con tôi 16,5 tháng có 8 răng, cháu chỉ chịu ăn cháo vì không chịu nhai, dù gia đình có tập bằng cách cho cháu ăn thêm thức ăn khác, cháu chỉ cầm bánh, rau củ nhưng không nhai.

Ban đêm thì cháu ngủ ngon nhưng tới gần sáng thì vật vã, khóc mè nheo khoảng một tiếng rồi mới ngủ tiếp. Bác sĩ cho hỏi, với độ tuổi 16,5 tháng cháu đã ăn cơm được chưa? Và biểu hiện ngủ của cháu có vấn đề gì không? Xin cảm ơn.

Trả lời:

Chào bạn,

Việc bé 16,5 tháng chỉ chịu ăn cháo, chưa muốn nhai cơm là bình thường. Bạn có thể đợi thêm, khi con 18 tháng mới cho con ăn cơm. Tuy nhiên, bạn có thể tập cho con nhai bằng cách chế biến thực phẩm cho bé từ mềm tới cứng dần lên, mức độ thô tăng lên, giới thiệu với bé nhiều loại thức ăn khác nhau, từ bánh mềm, quả chín… Mẹ cũng có thể dạy con cách nhai bằng cách vừa làm các điệu bộ nhai vừa kể những câu chuyện, bài hát ngộ nghĩnh gắn với các hình ảnh con vật ăn.

Bạn cũng cần phân biệt giữa việc con không biết nhai với ngậm thức ăn. Nếu trẻ ngậm, chứng tỏ bé biếng ăn, không thích đồ ăn vì chế biến không vừa miệng, không đổi món. Khi đó, mẹ cần thay đổi thực đơn, làm phong phú các món ăn, gia giảm hợp khẩu vị để kích thích con thèm ăn.

Việc trẻ hay khóc mè nheo, vật vã lúc gần sáng do nhiều nguyên nhân. Có thể khi đó thời tiết thay đổi, nhiệt độ xuống thấp hơn, trẻ lạnh, hoặc bố mẹ đắp chăn khiến con nóng, hay phòng quá bí, trẻ bị thiếu vi chất dinh dưỡng, đói bụng… Bạn phải kiểm tra lại các yếu tố trên, để tùy từng trường hợp mà điều chỉnh, giúp con ngủ ngon. Nếu được, nên đưa bé đi khám dinh dưỡng để bác sĩ xem xét và đưa ra hướng dẫn cụ thể.

Chia sẻ kinh nghiệm của các mẹ về việc tập cho bé nhai cơm, cá, thịt

Mẹ bé Zin:

Bé nhà mình đã được 2,5 tuổi. Đi học các cô cho ăn cháo, về nhà mình cho ăn cơm nát. Thức ăn băm nhỏ, trộn với canh sệt sệt cho bé ăn. Nhưng bé toàn nuốt chửng, chưa biết nhai. Cho bất kỳ thứ gì vào mồm bảo bé cắn toàn quay mặt đi. Có mẹ nào có con đã từng bị giống bé nhà mình mà giờ đã nhai thành công thì chỉ cho mình cách với. Nhiều lúc nghĩ mà stress kinh khủng. Nhìn nhiều bé chỉ hơn 1 tuổi mà đã gặm nhấm, nhai tốt là mình lại mơ ước. Có mẹ nào có bí quyết gì giúp mình với nhé.

Mẹ Thu Hằng 84 tư vấn cách tập cho bé nhai:

Mình có cách này, mẹ nó thử xem nhé.

Cách này là mình áp dụng với con mình thôi, chỉ là 1 trong những cách mà mình nghĩ là con sẽ có phản xạ nhai. không biết có đúng không nữa.

Bé nhà mình gần 1 tuổi, đang ăn cháo (lười ăn lắm). Mình hay mua mía về, mua đông thì khi nấu cơm gần chín thì bỏ 1 tấm mía vào nồi cho ấm (mía hấp), để khi con ăn đỡ lạnh thôi, không hấp cũng không sao.

Vì con mình thích đồ ngọt mà (trẻ nói chung), nên mình cắt cho con 1 mẩu mía, dài khoảng 6-8cm, nhỏ vừa tay con cầm, để con cầm ăn. Con mình nhỏ nên trước tiên chỉ là cầm mía, đưa lên miêng, thấy có vị ngọt, thích, nên dùng răng cửa cắn, càng cắn càng thấy ngọt, nên hắn thích lắm. Dần dần nó có phản xạ nghiến răng miệng, mình nghĩ đây cũng là 1 phản xạ nhai cơ bản.

Sau đó mình thấy hắn thích rồi, thì cắn 1 miếng mía ngắn thôi, chắc 1-1.5cm, nhai nhai cho mía dập ra, nhưng giữ nguyên nước ngọt nhé, mẹ đừng hút hết của con. Miếng này thì cho trực tiếp vào mồn con. Con bạn lớn rồi thì chắc cũng dễ làm thôi mà. Khi miếng mía nhỏ vào mồm con, răng cửa sẽ không giữ được vì dễ rơi, đương nhiên phản xạ là đẩy miếng đó vào trong, và con cũng sẽ ý thức là, cứ nghiến thì nó sẽ ngọt….

Dần dần con sẽ có ý thức nhai.

Con mình có thể nhai nát bét 1 đoạn mía nhỏ bằng răng cửa đấy. hiện tại ăn rau hoặc thứ gì đó cứng, cũng thấy chau nhai bằng hàm rồi.

Mẹ nó thử áp dụng xem có được kô? chắc phải kiêm trì đấy.

Ngoài ra, mẹ nó tập với các đồ ăn khác mà bé không thể nuốt chửng được, ví dụ 1 cọng rau cải luọc dài (>5cm).
Mẹ cũng đừng ngại con ọe nhé, nếu bé nhỡ nuốt cả cọng mà ko nuốt được. Ọe cũng là 1 phản xạ cần tập cho con đấy. Ọe là phản xạ tập cho cơ thể trống lại những nguy cơ đột xuất như có vật chắn ngang họng. Nếu bé không được tập, thì khi có gặp trướng ngại vật thật, và không có người trợ giúp, thì bé sẽ gặp nguy hiểm.

Chúc mẹ nó thành công.

Mẹ Snowee:

Chia sẻ với chị khó khăn này vì em cũng một thời gian bị sì trét vì bé trai nhà em 2 tuổi cũng không chịu nhai, toàn nuốt chửng. Dùng mọi biện pháp rồi mà không xong. Rồi trong cái rủi có cái may, 1 hôm bé bị đau bụng, khóc dữ dội lắm. 2 vợ chồng em đưa cháu vào viện nhi khám. Bác sỹ cho khám các kiểu cũng chỉ giữ lại theo dõi vì không rõ nguyên nhân đau. Lúc đó có 1 bác sỹ nam mặt cũng khá là hình sự vào hỏi thăm cháu ăn uống những gì, thì em cũng thuật lại là hôm nay cháu ăn cơm nát, với thịt xay vụn. Bác sĩ hỏi sao lớn này còn cơm nát với thịt vụn thì em trình bày tại cháu không chịu nhai, toàn nuốt nên mẹ xót con phải nấu theo vậy. Bác sỹ trừng mắt quát cu cậu 1 trận, rồi tiện con dạo của gia đình chăm bé bên cạnh bác bảo mẹ đi ra để bác mổ cái bụng, lấy con giun trong bụng ra. Cu cậu sợ quá, khóc thét lên rồi bác bảo nếu con không chịu nhai là mai bác vào bác mổ luôn cái bụng. Rồi chiều tối đấy bác sỹ bảo em cho bé ăn cơm thường thịt kho món mà em có oánh bé cũng không bao giờ chịu ăn chị à. Thế mà tối đó cậu nhai hết bát cơm, có vẻ hơi chật vật và rất lâu nhưng bố mẹ nhìn con mà chảy nước mắt ấy. Sau 2 hôm nằm viện theo dõi không sao thì bé được về nhà và từ đó bắt đầu biết nhai.

Sau vụ này em phát hiện ra cu cậu chắc chắn là lười nhai, và vì mẹ cũng thương con chiều con nên không làm dữ mới xảy ra tình trạng vậy.